Bass, Mid, Treble là gì? Khái niệm các dải âm trong âm thanh

Mục lục

Nếu là người yêu âm nhạc và có ít nhiều kiến thức về âm thanh thì hẳn bạn đã từng nghe qua các thuật ngữ về các dải tần và âm Bass/Mid/Treble phải không? Vậy Bass/Mid/Treble là gì, các dải tần âm thanh là như thế nào? Hãy tham khảo bài viết này của An Tuấn để được giải đáp thắc mắc nhé.

Khái niệm về dải tần trong âm thanh

Trong âm thanh, có 3 dải tần cơ bản bao gồm: Âm trầm (Bass), Âm trung (Mid) và Âm cao (Treble). Bất cứ một bản nhạc hay một nguồn phát âm nào cũng đều dựa trên những dải tần này để âm thanh trở nên hài hòa, dễ nghe. Và nếu để ý kỹ thì bạn có thể bắt gặp những bộ Mixer cũng đều có những ký hiệu về những dải tần số này.

Bass, Mid, Treble là gì? Khái niệm các dải âm trong âm thanh

1. Âm trầm (hay còn gọi là tiếng bass)

Dựa theo khái niệm vật lý, chúng ta đều biết một điều: Dải tần có tần số càng cao thì âm thanh người ta nghe được càng cao. Và tai người có thể nghe được khoảng dải tần từ 20Hz - 20kHz. Trong đó những âm Bass thường có tần số < 200Hz, cũng là dải tần dễ nhận biết nhất trong các dàn âm thanh. Có 3 loại tiếng Bass, bao gồm:

+ Tiếng bass sâu (Deep bass) - Mức dải tần 20Hz – 80Hz
+ Tiếng bass trung (Midbass) - Mức dải tần 80Hz – 320Hz
+ Tiếng bass cao (Upper bass) - Mức dải tần 320Hz – 500Hz

Bass, Mid, Treble là gì? Khái niệm các dải âm trong âm thanh

Vai trò của dải trầm trong âm thanh

Đây là dải tần số dễ nhận biết nhất nên nó cũng nhận được nhiều ý kiến đánh giá khác nhau. Nhiều người cho rằng âm bass càng nhiều, càng uy lực thì âm thanh sẽ càng chất lượng. Nhưng điều này cũng còn phải dựa vào thể loại nhạc bạn nghe là gì, không phải dòng nhạc nào thì âm Bass cũng hỗ trợ tuyệt đối để bản nhạc thêm hay. Nó cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng và hài hòa giữa các dải tần còn lại để mang đến chất lượng tốt nhất cho bản nhạc. Còn nếu quá nhiều Bass thì sẽ làm mờ đi các dải tần còn lại, âm thanh khô khan và rất khó nghe. Không tạo nên được cảm xúc cho bản nhạc và người nghe. Các tiếng trống trong một bài hát còn được ví như sườn giai điệu trong âm nhạc. Để đạt được tiếng Bass tốt nhất còn phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như: Loa, ampli, dây dẫn tín hiệu, không gian nghe nhạc,... Người ta thường sử dụng một số thuật ngữ sau để miêu tả tiếng Bass như: Sâu, có lực, tròn, chặt chẽ. Hoặc để chê tiếng Bass như: Mỏng, ù, thiếu lực,... Những thuật ngữ này khá trừu tượng và không có cách diễn đạt chính xác nhất do cảm nhận về âm thanh của mỗi người là khác nhau.

2. Âm trung (tiếng mid)

Có một cách để diễn giải dễ hiểu nhất về âm trung, đó chính là giọng hát của ca sĩ (Vocal). Đây chính là tần số âm thanh của âm trung, thường có tần số khoảng <1kHz. Có 3 loại tiếng Mid bao gồm: + Tiếng Mid thấp (Low mid) - Mức dải tần 500Hz – 1kHz + Tiếng Mid thường (Mid) - Mức dải tần 1kHz – 2kHz + Tiếng Mid cao (High mid) - Mức dải tần 2kHz – 6kHz

Bass, Mid, Treble là gì? Khái niệm các dải âm trong âm thanh

Vai trò của dải mid trong âm thanh

Âm trung được đánh giá tốt hay không bởi các yếu tố: Âm thanh nghe rõ ràng, dễ chịu, có độ ấm và không gây chói tai. Âm trung quá mỏng hoặc quá dày sẽ gây cảm giác nghe thô, không mượt mà uyển chuyển. Đây cũng là dải tần dễ cảm nhận với bất kỳ ai khi thưởng thức âm nhạc. Những thuật ngữ thường dùng để khen tiếng Mid như: Mượt, ngọt, đầy đặn, rõ nét,... Còn để chê thì người ta sử dụng những từ như: thô, khô, chói,...

3. Âm cao (tiếng treble)

Dải cao là những âm thanh có tần số lớn > 1kHz, thường thể hiện trong khoảng từ 6kHz đến 40kHz. Âm treble giúp góp phần làm tăng độ trong, ngọt ngào, chi tiết của bản nhạc một cách thanh thoát, không gây cảm giác khó chịu khi nghe... Bạn có thể dễ dàng nhận ra âm treble trong cuộc sống thường nhật như tiếng "leng keng" của va chạm kim loại.

Vai trò của dải treble trong âm thanh

Tiếng treble còn được coi là nền tảng tạo ra chất lượng âm thanh và là điểm nhấn của bất kỳ bản nhạc hoặc ca khúc nào. Nếu dải Bass dẫn dắt, dải Mid hài hòa thì hai dải âm này sẽ làm nền cho dải Treble biểu diễn. Kết hợp cả 3 dải âm này sẽ tạo nên một bản nhạc hoàn hảo đi vào lòng người. Thuật ngữ để đánh giá tiếng Treble theo hướng tích cực: Trong, sáng, thanh, mượt,... Còn nếu tiếng treble tệ thì người nghe sẽ thường đánh giá: Chói, khô khan, đục,...

Tổng kết

Đây là những khái niệm cơ bản nhất về 3 dải tần số của âm thanh. Có thể thấy bất cứ dải âm nào cũng đều đóng vai trò quan trọng để tạo nên âm thanh hài hòa và có chất lượng tốt. Bất cứ dải âm nào quá vượt trội so với những dải âm khác đều có thể gây ảnh hưởng tiêu cực tới toàn bộ bản nhạc hoặc ca khúc.

Bass, Mid, Treble là gì? Khái niệm các dải âm trong âm thanh

Vì vậy nên người chơi âm thanh cần phải có khả năng cảm âm tốt và hiểu biết về các kiến thức âm thanh cơ bản để có thể lựa chọn các sản phẩm loa đài, tai nghe một cách hiệu quả nhất.